ANADOLU BEYLİKLERİ
Beyliklerin ortaya çıkmalarının temel nedeni merkezi otoritenin zayıflamasıdır. Anadolu’da kurulmuş bu beyliklerin ortak amacı Anadolu Selçuklu devletini yeniden oluşturmaktı.
-Anadolu Beylikleri ilk defa Kösedağ Savaşı ile ortaya çıkmışlar, Anadolu’nun Türkleşmesini sağlamışlardır.
KARAMANOĞULLARI (1256-1483)
Konya, Karaman ve Ermenek civarında kurulan beyliktir.
-Oğuzların Avşar boyuna mensupturlar.
-Anadolu’da kurulan en güçlü beyliktir.
-Kendilerini Anadolu Selçuklu Devletinin mirasçısı kabul ettiler.
-Osmanlılar’ı en çok uğraştıran beyliktir.
-Karamanoğlu Mehmet Bey 1277 ‘de Türkçe’yi resmi dil ilan etti.
-Anadolu Türk birliğini engellemeye çalıştılar.
-Moğollara karşı direndiler.
-İlk kez Yıldırım Bayezıt Osmanlılara bağladı.
-Karamanoğulları Selçuklu sanatının takipçisi oldular.
GERMİYANOĞULLARI (1300-1425)
Kütahya, Tavşanlı, Emet, Simav dolaylarında kuruldu.
-Denizci bir beyliktir. Kurucusu Yakup Bey’dir.
-Aydın,Saruhan,Karesi,Menteşe ve Hamitoğulları bu beylikten ayrılarak bağımsız birer beylik olmuşlardır.
-I.Murat döneminde topraklarının bir kısmı çeyiz olarak Osmanlılara verildi.
-ilk kez Yıldırım Bayezıt son verdi.
-Ankara Savaşından sonra yeniden kuruldu.
-II.Murat döneminde vasiyet yoluyla Osmanlılara bağlandı.
II.Yakup erkek çocuğu olmadığı için beyliğin Osmanlılara katılmasını vasiyet etmişti.
-Savaş yapılmadan alınan tek beyliktir.
HAMİTOĞULLARI
Isparta ve Antalya dolaylarında kurulan denizci bir beyliktir.
-Dündar Bey tarafından kuruldu.
-I.Murat döneminde bazı toprakları (Eğirdir, Beyşehir, Seydişehir) para karşılığında alındı.
-Hamit ve Teke Beyliği diye 2’ye ayrıldı.
-Yıldırım Bayezıt Osmanlılara bağladı.
-Ankara Savaşından sonra tekrar kuruldu.
-II.Murat son verdi.
AYDINOĞULLARI (1308-1426)
İzmir ve Aydın dolaylarında kurulan denizci bir beyliktir.
-Donanması en güçlü olan bir beyliktir.
-Bizans ile mücadele ettiler.
-Yıldırım Bayezıt Osmanlılara bağladı.
-Ankara Savaşından sonra tekrar kuruldu.
-II.Murat son verdi.
MENTEŞEOĞULLARI
Muğla yöresinde kurulan denizci bir beyliktir.
-Rodos’a sefer yaptılar.
-Yıldırım Bayezıt Osmanlılara bağladı.
-Ankara Savaşından sonra tekrar kuruldu.
-II.Murat son verdi.
SARUHANOĞULLARI (1302-1410)
Manisa’da kurulan denizci bir beyliktir.
-Yıldırım Bayezıt Osmanlılara bağladı.
-Ankara Savaşından sonra tekrar kuruldu.
-Çelebi Mehmet tarafından son verildi.
KARESİOĞULLARI (1297-1360)
Balıkesir ve çevresinde kurulan denizci bir beyliktir.
-Orhan Bey döneminde Osmanlılara bağlandı.
-Osmanlılara bağlanan ilk beyliktir.
-Osmanlı Devletinin Rumeli’ye geçişinde rol oynadılar.
-Ankara Savaşından sonra tekrar kurulamadı.
-Hacı İlbey, Evrenos Bey, Ece Halil ve Gazi Fazıl bu beyliğin beyleri idi.
CANDAROĞULLARI (1292-1462)
Sinop ve Kastamonu’da kurulan denizci bir beyliktir.
-Kurucusu Şemseddin Yaman’dır.
-Bunlara İsfendiyaroğulları da denir.
-Cenevizler ile mücadele ettiler.
-Yıldırım Bayezıt Osmanlılara bağladı.
-Fatih Sultan Mehmet son verdi.
-İlhanlılara yardım ettiler ve Kastamonu’yu aldılar.
-Karadenizde donanma bulundurdular.
-İsfendiyar Tersanesi önemlidir.
DULKADİROĞULLARI
Maraş ve Elbistan çevresinde kurulan bir beyliktir.
-Oguzların Bozok koluna bağlıdırlar.
-Bulundukları bölgede 200 yıla yakın hüküm sürdüler.
-Müstakil bir beylik değildir. Küçük bir devlet statüsünde hüküm sürmüştür.
-Memluk ve Osmanlıların himayesine girdiler.
-Memluklar ile Osmanlıların arasının açılmasına neden oldular.
-Yavuz döneminde 1515 Turnadağ Savaşı ile yıkıldılar.
RAMAZANOĞULLARI
Çukurova’da kurulan bir beyliktir.
-1352’de Memluklara bağlı Türkmen beyi Yüreğiroğlu Ramazan Bey tarafından kurulmuştur.
-Oguzların Üçok koluna bağlıdırlar.
-Osmanlılara en son bağlanan beyliktir.
-1608’de I.Ahmet tarafından yıkılmıştır.
ERATNALILAR
Sivas, Erzincan ve Kemah dolaylarında Moğolların bir devamı olarak Türk asıllı Alaaddin Eratna tarafından kuruldu.
-Anadolu’daki ilk bağımsız beyliktir.
-1381’de Kadı Burhaneddin Devleti tarafından yıkıldı.
KADI BURHANEDDİN DEVLETİ (1381-1398)
Oguzların Salur boyuna bağlı Kadı Burhaneddin tarafından Sivas merkez olarak kuruldu.
-Eratna devletini yıkarak onların yerlerinde (Sivas, Erzincan) yaşadılar.
-Akkoyunlu Hükümdarı Karayülük Osman 1398’de Kadı Burhaneddin’i öldürmüştür.
-II.Bayezıt döneminde Osmanlılara bağlandı.
DİĞER BEYLİKLER
Eşrefoğulları 1326 (Beyşehir,Seydişehir)
Sahipataoğulları 1275-1341(Afyon)
İnançoğulları (Ladikoğulları) (Denizli)
Alaiye Beyliği 1293-1471 (Alanya)
Pervaneoğulları 1277-1322 (Sinop)
Taceddinogulları (Ordu, Bafra)
Taceddinoğulları beyliğine 1429’da Osmanlılar son verdi.
|
